Pojęcie zoom bardzo często pojawia się w przypadku reklam aparatów cyfrowych ze zmiennoogniskowymi obiektywami. Z reguły są to cyfrowe aparaty kompaktowe, rzadziej lustrzanki cyfrowe z wymienną optyką. Co ciekawe, pojęcie zoom nie jest wartością jednoznacznie definiującą jakikolwiek parametr obiektywu. Nic nie mówi też o przybliżeniu i oddaleniu, a dwa zupełnie różne obiektywy mogą mieć ten sam zoom choć ich ogniskowe w ogóle nie muszą się pokrywać w jakimkolwiek zakresie.
Z tego wszystkiego pojęciem zoom często posługują się mniej zaawansowani amatorzy fotografii, co pewnie wynika z faktu dużego promowania tej nazwy w reklamach aparatów kompaktowych. Bardziej zaawansowani amatorzy fotografii posługują się zakresem ogniskowych danego obiektywu lub jeszcze lepiej zakresem ogniskowych równoważnych (ekwiwalentnych), jeżeli mowa jest o aparacie, do którego został założony konkretny obiektyw.
Zoom to współczynnik określający stosunek najdłuższej ogniskowej do najkrótszej ogniskowej danego obiektywu. Zoom 30-krotny bijący po oczach z reklamy gazetki znanego Ci marketu z elektroniką mówi tylko o tym jaka jest różnica między najdłuższą ogniskową, a najkrótszą w danym obiektywie. Nic więcej.
Pozwól jednak, że zacznę od analizy obiektywów z mniejszym zoomem. Do porównania wybrałem dwa obiektywy. Pierwszy to Canon 18-55mm f/3,5-5,6, często stosowany jako standardowy obiektyw w cyfrowych lustrzankach amatorskich. Drugi natomiast to Canon 70-200mm f/2,8, który z kolei jest bardzo pożądanym obiektywem wśród znacznie bardziej zaawansowanych fotografów.
Zgodnie z definicją, chcąc wyliczyć zoom, muszę podzielić długą ogniskową przez krótką. Zakres ogniskowych w pierwszym obiektywie to 18 - 55 mm. Zatem zoom wynosi 3, ponieważ 55 / 18 = 3,05.
Zoom w drugim obiektywie wynosi 2,85, gdyż 200 / 70 = 2,85.
Gdybym podał Ci tylko zoom tych dwóch obiektywów mógłbyś odnieść mylne wrażenie, że pierwszy obiektyw jest lepszy, gdyż ma większy zoom (choć myślenie, że większy zoom jest lepszy, jest samo w sobie błędem - często jest odwrotnie). Nawet, gdybym zaokrąglił te wartości i powiedział, że jeden i drugi obiektyw mają zoom 3-krotny, mógłbyś pomyśleć, że obiektywy są takie same, a spoglądając na ogniskowe widać, że ich zakres nie pokrywa się nawet w małym stopniu. Zatem to co będzie widać przez te dwa obiektywy jest zupełnie różne od siebie.
Ten aparat ma ogniskowe obiektywu w zakresie 4,3 - 129 mm co po przeliczeniu daje zoom 30x (129 / 4,3 = 30). Jednak takich ogniskowych nadal nie mogę porównać z ogniskowymi powyższych obiektywów. Do tego celu muszę znać ogniskowe równoważne (ekwiwalentne), które w tym przypadku wynoszą 24 - 720 mm (krop = 5,58). Dopiero po takim przeliczeniu widać różnice w analizowanych obiektywach i można przejść do wyliczenia maksymalnego przybliżenia.
Przybliżenie nie ma nic wspólnego z zoomem. Wiem, może to być szok dla niektórych, ale jest to mylenie dwóch pojęć. Gdyby zoom był także przybliżeniem, to jak wytłumaczyć różnice w przybliżeniu dwóch obiektywów (18-55 mm i 70-200 mm), dla których wyżej wyliczyłem, że zoom mają (prawie) taki sam, przy zupełnie różnych zakresach ogniskowych? Każdy spoglądając przez te dwa obiektywy powie, że nie może to być to samo przybliżenie. Poza tym zoom jest stały dla obiektywu, a przybliżenie może się zmieniać w zależności od tego, do jakiego aparatu będzie założony dany obiektyw. Jakie zatem przybliżenie mają te obiektywy?
W celu ustalenia jakie przybliżenie mają wspomniane obiektywy należy ustalić wcześniej do jakiego aparatu zostaną założone. Jest to o tyle ważne, że należy odnieść się do ogniskowych równoważnych, a te można wyliczyć dopiero, gdy wiadomo jaki jest współczynnik krop dla aparatu. Rozpatrzmy dwa przypadki.
W aparatach Canon z matrycą APS-C współczynnik krop wynosi 1,6 (dla Nikona jest to 1,5).
Znając krop muszę teraz przeliczyć ogniskowe tych obiektywów na ogniskowe równoważne, czyli przemnożyć ogniskowe przez ten współczynnik.
Krótka ogniskowa 18 * 1,6 = 28,8.
Długa ogniskowa 55 * 1,6 = 88.
Zatem ogniskowe równoważne to 28,8 - 88 mm.
Krótka ogniskowa 70 * 1,6 = 112.
Długa ogniskowa 200 * 1,6 = 320.
Zatem ogniskowe równoważne to 112 - 320 mm.
Chcąc wyliczyć maksymalne przybliżenia dla tych obiektywów zamontowanych do Canona 60D (tak samo będzie w przypadku innych aparatów tego producenta z matrycą APS-C) należy podzielić długie ogniskowe równoważne przez 43,3 mm. Jest to przekątna klatki filmu 35mm stosowanego w lustrzankach analogowych jako element światłoczuły. Niektórzy zaokrąglają tę wartość do 50 mm.
Dla obiektywu 18 - 55 mm, którego ogniskowe równoważne wynoszą 28,8 - 88 mm będzie to 2-krotne przybliżenie, gdyż 88 / 43,3 = 2.
Z kolei dla obiektywu 70 - 200 mm, którego ogniskowe równoważne wynoszą 112 - 320 mm będzie to 320 / 43,3 = 7,4. Maksymalne przybliżenie dla tego obiektywu równa się 7,4x.
Co ciekawe, obiektyw o ogniskowych 70 - 200 przybliży obraz nawet na najkrótszej ogniskowej, ponieważ 112 / 43,3 = 2,58, a wartość ta będzie minimalnym przybliżeniem tego obiektywu. Jest to więc pełnoprawny teleobiektyw. Natomiast obiektyw 18 - 55 mm na najkrótszej ogniskowej oddali obraz. Będzie tak, ponieważ krótka ogniskowa równoważna jest mniejsza od przekątnej klatki filmu analogowego równej 43,3 mm. Z tego powodu 43,3 / 28,8 = 1,5. Oddalenie tego obiektywu w aparacie Canona z matrycą APS-C wynosić będzie 1,5x.
Dla pełnowymiarowej matrycy zastosowanej w Canonie 5D współczynnik krop wynosi 1, ponieważ wymiary matrycy światłoczułej są takie same jak wymiary klatki filmu 35 mm używanego do rejestracji obrazu w lustrzankach analogowych.
W takim przypadku nie przelicza się ogniskowych na ogniskowe równoważne, gdyż i tak będą one takie same (18 * 1 = 18).
Chcąc wyliczyć maksymalne przybliżenia dla tych obiektywów zamontowanych do Canona 5D (tak samo będzie w przypadku innych aparatów z pełnowymiarową matrycą, czyli o wymiarach 36x24 mm) należy podzielić długie ogniskowe przez 43,3 mm.
Dla obiektywu 18 - 55 mm będzie to 55 / 43,3 = 1,27.
Maksymalne przybliżenie dla tego obiektywu równa się 1,27x.
Z kolei dla obiektywu 70 - 200 mm będzie to 200 / 43,3 = 4,61.
Maksymalne przybliżenie dla tego obiektywu równa się 4,61x.
W tym przypadku obiektyw 70 - 200 także przybliży obraz na najkrótszej ogniskowej, ponieważ 70 / 43,3 = 1,61. Natomiast obiektyw 18 - 55 mm na krótkiej ogniskowej oddali obraz, ale znacznie bardziej niż w pierwszym przypadku, gdyż 43,3 / 18 = 2,4.
Jak już wiemy ogniskowe równoważne w tym aparacie to 24 - 720 mm. Zatem maksymalne przybliżenie to 16,6x (720 / 43,3 = 16,63). Na krótkiej ogniskowej uzyskamy oddalenie obrazu, ponieważ jest ona mniejsza od przekątnej klatki analogowego filmu (43,3 mm). 43,3 / 24 = 1,8.
Zoom to nie to samo co przybliżenie.
Zoom jest stały dla danego obiektywu niezależnie do jakiego aparatu zostanie założony.
Przybliżenie i oddalenie może się zmieniać w zależności od aparatu, do którego został obiektyw założony.
Mówienie, że aparat z 30-krotnym zoomem przybliża 30 razy jest bardzo błędne, gdyż jak wynika z obliczeń, w analizowanym modelu jest to zaledwie 17-krotne przybliżenie. Takie stwierdzenie byłoby prawdziwe tylko w przypadku obiektywu o zakresie ogniskowych równoważnych 43,3 - 1299 mm. Tylko w tym przypadku zoom wynosi 30 (1299 / 43,3 = 30 [długa ogniskowa równoważna dzielona przez krótką ogniskową równoważną]) i przybliżenie także jest 30-krotne (1299 / 43,3 = 30 [długa ogniskowa równoważna dzielona przez przekątną klatki analogowego filmu]).
Jeżeli ciągle masz wątpliwości, to podaję jeszcze jeden przykład. Obiektyw stałoogniskowy o ogniskowej 100 mm nie ma zoomu, gdyż ma tylko jedną ogniskową. Jednak przybliżenie można wyliczyć 100 / 43,3 = 2,3 - dla aparatu Canon 5D oraz 160 / 43,3 = 3,7 dla aparatu Canon 60D.
© Photographee.eu - Fotolia.com
Strona wykorzystuje pliki cookies do celów analitycznych. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Jeżeli nie chcesz, by strona zapisywała pliki cookies, zmień ustawienia przeglądarki.
