Zachód Słońca to wdzięczny moment do fotografowania. Urzeka nas swoją magiczną chwilą i ulotnością. Często jest okazją do zatrzymania się i zastanowienia nad ulotnością czasu. Próbę uwiecznienia zachodu Słońca na zdjęciu podjął z pewnością każdy kto tylko miał ku temu okazję. Żeby jednak Twoje zdjęcia okazały się atrakcyjne również po powrocie z wakacji, gdy już pierwsze wrażenia opadną, dobrze byś znał kilka podstawowych zasad fotografowania zachodu Słońca oraz osób na jego tle.
W pierwszej kolejności zadbaj o swojen bezpieczeństwo. Wpatrywanie się w Słońce przez obiektyw (zwłaszcza o długiej ogniskowej), a często także bez aparatu, żeby sprawdzić jak wygląda scena, może wiązać się z konsekwencjami utraty lub znacznego pogorszenia wzroku!
Scenę oglądaj przed zrobieniem zdjęcia przez dobre okulary przeciwsłoneczne, a przed promieniowaniem UV powinien ochronić Cię filtr UV nakręcony na obiektyw. Nie patrz przez obiektyw na Słońce dłużej niż jest to potrzebne do wykonania zdjęcia. Jeżeli fotografujesz kompaktem lub telefonem komórkowym (choć tutaj może być trudno), a także bezlusterkowcem lub lustrzanką z systemem Live View, gdzie podgląd masz na wyświetlaczu elektronicznym, to odchodzi problem patrzenia przez obiektyw optyczny. Patrzenie na Słońce przez monitor nie jest dla ludzkiego wzroku bardziej groźne jak oglądanie jakichkolwiek innych widoków na monitorze. W takim przypadku pozostaje jedynie problem spoglądania na Słońce poza aparatem.
W celu wykonania zdjęć przy stosunkowo długich czasach otwarcia migawki, a takie będą potrzebne w końcowej fazie zachodu, dobrze byś miał ze sobą statyw i ewentualnie pilota do zwalniania migawki lub wężyk spustowy. Oczywiście w skrajnym przypadku obejdziesz się bez pilota lub wężyka, ale elementy te znacznie ułatwiają pracę. Warto też wiedzieć, że nie każdy aparat obsługuje takie akcesoria, więc przed ewentualnym zakupem sprawdź, czy możesz mieć takie akcesoria. Jeżeli nie dysponujesz takimi akcesoriami z powodzeniem możesz rozpocząć swoją misję nieco wcześniej, gdy jeszcze Słońce nie chowa się za horyzont. Wtedy czas rejestracji zdjęcia będzie znacznie krótszy i z pewnością statyw nie będzie potrzebny.
Najwięcej osób fotografujących zachody Słońca spotykam na wakacjach nad morzem, stąd będę odnosił się do fotografii wykonywanej właśnie w takim miejscu.
Tych kilka porad znacznie zwiększy szanse na jakość Twoich zdjęć zrobionych podczas zachodu Słońca. Samymi parametrami zajmiemy się za chwilę.
Wykonaj jak najwięcej prób w czasie zachodu, a do prezentacji lub albumu wybierz tylko te najlepsze - najlepiej po jednym z najlepszych ujęć znacząco różnych od siebie. Oglądanie wszystkich zdjęć, często bardzo podobnych do siebie jest męczące dla odbiorcy i zupełnie niepotrzebne.
Jeżeli chcesz fotografować osoby na tle zachodu Słońca możesz to zrobić na dwa sposoby.
Żeby uzyskać efekt ciemnej sylwetki na tle zachodu Słońca dokonaj pomiaru światła dla sceny bez ludzi - dokładnie w taki sposób żeby osoby, które chcemy fotografować nie wchodziły w kadr podczas ustalania ekspozycji. Po ustaleniu w ten sposób parametrów (migawka, przysłona, ISO), w miarę szybko "ustaw osoby" (żeby nie zmieniły się zbytnio warunki) i wykonaj zdjęcia, przy czym ostrość ustaw na osoby i nie używaj lampy. Pamiętaj o ustalonych wcześniej parametrach ekspozycji zdjęcia. Żeby takie zdjęcie miało sens kontury osób w kadrze powinny być w jakiejś ciekawej pozycji. Chodzi o to, by sylwetka nie zlewała się w jedną ciemną plamę jak podczas stania na baczność. Ustawienie kilku osób w grupie i zrobienie takiego zdjęcia nie będzie miało większego sensu, ponieważ zdjęcie nie będzie przyciągać wzroku - nie będzie atrakcyjne.
Jeżeli chcesz wykonać zdjęcie konturowe dziewczyny, zadbaj żeby kontur jej ciała był atrakcyjny dla odbiorcy. Nie chcę byś w tym miejscu mnie źle zrozumiał. Nie chodzi o samo ciało, czy jego wygląd, którego nie mam zamiaru tutaj poruszać - to tylko i wyłącznie Wasza sprawa, nie moja. Ja chcę tylko zwrócić uwagę na kontur, który musi być atrakcyjny, jeżeli zdjęcie ma być przyciągające. Dlatego często odpadają wszelkiego rodzaju luźne bluzki, czy luźne spodnie. Co innego w wietrzne dni. Wtedy zwiewna długa sukienka może nadać charakter. W bezwietrzne dni najlepszy efekt osiągniesz, gdy ubranie będzie przylegać do ciała.
Niestety znaczna ilość zdjęć jakie w takiej sytuacji widziałem była nieciekawa właśnie dlatego, że luźny ubiór zakrywał sylwetkę i nie pozwalał na pokazanie kształtu ciała, a to właśnie kształty tworzą znaczną część zdjęć konturowych i muszą one być korzystne. Nie chcę tutaj mówić, że jest to jedyny słuszny kierunek podczas zdjęć konturowych, ale z pewnością względnie prosty do osiągnięcia. Należy porozmawiać wcześniej z dziewczyną i wyjaśnić o co chodzi. Z pewnością chętnie dostosuje się, jeżeli będzie wiedziała jaki efekt chcesz osiągnąć. Warto też wyjaśnić kwestię tego, co będzie widoczne na zdjęciu, a będzie to wyłącznie kontur ciała.
Podobnie jest podczas ustawiania w kadrze zakochanej pary. Ciała blisko siebie mogą (ale nie muszą) zlewać się w nieokreślony kształt, co przy zdjęciu konturowym nie będzie przedstawiało wysokiej wartości. Znacznie lepszy efekt uzyskasz, gdy uchwycisz różnice między sylwetką mężczyzny i kobiety pokazując jednocześnie uczucia między nimi (patrz zdjęcie wprowadzające do tego artykułu). Takimi samymi zasadami powinieneś rządzić się podczas fotografii konturowej osób spacerujących brzegiem plaży, bawiących się dzieci, czy osób uprawiających sport (np. bieganie).
Najlepiej, gdy zapamiętasz, że przy tak wykonywanym zdjęciu tylko konturem ciał możesz pokazać emocje osób na zdjęciu, gdyż detale takie jak oczy, mimika twarzy, czy jej rysy są zwyczajnie niewidoczne, a to właśnie przy ich pomocy tworzony jest klimat na "tradycyjnym" zdjęciu portretowym.
Drugi sposób polega na wykonaniu zdjęć osób na tle zachodu Słońca, ale w taki sposób, by osoby te były całkowicie widoczne - oświetlone, a nie tylko ich kontur jak wyżej. W tym celu ustaw aparat dokładnie w taki sam sposób jak w pierwszym przypadku, ale zdjęcia wykonaj używając lampy błyskowej. W ten sposób uzyskasz poprawnie naświetloną scenę zachodu słońca oraz oświetlonych lampą błyskową ludzi.
Żeby taki efekt mógł się udać, sprawdź jakie parametry ustawi aparat, gdy nie ma osób na zdjęciu w wybranym kadrze, a następnie przejdź w tryb manualny i ustaw takie same parametry jakie chwilę wcześniej zaproponował aparat. Teraz już tylko ustaw osoby na zdjęciu i włącz lampę błyskową. Obserwuj na podglądzie, czy rzeczywiście otrzymałeś pożądany efekt. Automatyka aparatu potrafi różnie się zachować, więc może się zdarzyć, że zaproponowane parametry będziesz musiał troszkę skorygować. W przypadku, gdy tło na tak zrobionych zdjęciach będzie zbyt ciemne wydłuż czas naświetlania zdjęcia, a gdy okaże się, że jest zbyt jasne - skróć ten czas. Gdy tło jest takie jak oczekujesz, ale osoby w kadrze są zbyt słabo oświetlone, zastanów się, czy nie jesteś zbyt daleko od fotografowanych osób. Wbudowana w aparat lampa błyskowa ma zasięg kilku metrów i nie oświetli prawidłowo osób znajdujących się zbyt daleko od aparatu. Możesz też spróbować zwiększyć siłę błysku. Lustrzanki i kompakty często mają taką możliwość. W telefonie komórkowym raczej nie masz co liczyć na taką opcję, ale też wykonanie telefonem zdjęć zachodu Słońca może być trudne.
Gdy na pierwszym planie masz jasne sylwetki osób, a tło tworzy zachód Słońca, większą rolę niż w pierwszym przypadku grają osoby na zdjęciu. Dlatego w tej sytuacji zwracaj już uwagę na mimikę, otwarte oczy, spojrzenie. W tym Twoja rola, by zachęcić osoby na zdjęciu do uśmiechu i innych spontanicznych zachowań.
Oświetlanie osób na zdjęciu, to jedyna sytuacja podczas robienia zdjęć zachodu Słońca, w której używaj lampy błyskowej!
Gdybyś pokusił się o zrobienie takiego zdjęcia w trybie automatycznym, najczęściej okaże się, że tło - zachód Słońca, jest prześwietlony, a osoby niedoświetlone.
Poza odpowiednim kadrowaniem, które ma zasadnicze znaczenie przy każdego rodzaju fotografii, chciałbym uczulić tylko na jeden punkt, jeżeli chodzi o zdjęcia osób na plaży, gdy Słońce jest wysoko na niebie. Chodzi o używanie lampy błyskowej. Zdecydowana większość osób używa automatycznych ustawień aparatu, dlatego też lampa zostaje automatycznie wyłączona w dzień na plaży, a to błąd. Gdy słońce jest jeszcze wysoko, promienie padają pod dużym kątem. Tworzą się wtedy ostre cienie pod brodą, nosem, a także w oczodołach. Najprościej możesz to zjawisko zminimalizować właśnie doświetlając osoby na zdjęciu lampą błyskową. W takim przypadku, lampa jest tylko dopełnieniem do światła zastanego, które jest znacznie mocniejsze niż błysk lampy. Dlatego też zadaniem tak użytej lampy błyskowej będzie tylko zmniejszenie efektu głębokich cieni na twarzy. Warto o tym pamiętać i na przekór automatyce aparatu, lampę włączyć właśnie w pełnym Słońcu, a wyłączyć w każdej innej sytuacji.
Będzie to najczęściej zmieniany parametr podczas fotografowania. Czas otwarcia migawki może zmieniać się od jednej kilkusetnej sekundy, gdy słońce jest jeszcze nad horyzontem, do sekundy w ostatniej fazie - słońce schowane za horyzont. Cały czas śledź wskazanie światłomierza (czasem jest to po prostu podgląd zdjęcia na ekranie przed jego zrobieniem) i dostosuj czas do aktualnych warunków. Zachód Słońca to bardzo ulotna chwila, więc cały czas musisz się śpieszyć i pilnować zmian. Długi czas w końcowej fazie zachodu wymusi użycie statywu. W celu likwidacji poruszenia aparatu w trakcie zwalniania spustu migawki palcem, które przeniesie się na poruszenie zdjęcia korzystaj z opóźnienia migawki (najczęściej aparaty dysponują opóźnieniem 2 lub 10 sekund - 2 sekundy wystarczą), z pilota lub wężyka spustowego.
Jeżeli na podglądzie okaże się, że zdjęcie jest nieodpowiednio naświetlone, zmieniaj czas naświetlania (migawka) – wydłużaj, gdy jest zbyt ciemno, skracaj jeżeli prześwietlone.
Przysłona będzie decydować o głębi ostrości, czyli obszarze, w którym obraz jest ostry, a nie rozmazany oraz o ciekawym efekcie słonecznego rozbłysku (podobnego do użycia filtra gwiazdkowego). Czym większa wartość przysłony (otwór bardziej zamknięty- F8, F16), tym większy efekt gwiazdki wokół Słońca i większa głębia ostrości i odwrotnie - mniejsza wartość przysłony (F4.5, F2.8) zniweluje efekt gwiazdki i zmniejszy głębie ostrości. Możesz dowolnie eksperymentować z tym parametrem uzyskując efekt gwiazdki lub jego brak. Pamiętaj jednak, że przy otwieraniu przysłony możesz tracić ostrość w pewnych obszarach zdjęcia - w zależności na co będziesz ją ustawiać. Jeżeli przy otwartej przysłonie ustawisz ostrość na pierwszy plan (np. osoby), to może się okazać, że zachód jest poza głębią ostrości i jest przez to rozmyty. Gdy w kadrze masz tylko zachód Słońca, ostrość ustaw na sam horyzont i wtedy możesz ewentualnie mieć rozmazaną plażę (pierwszy plan).
Zmiana wartości przysłony zawsze wiąże się z koniecznością zmiany czasu otwarcia migawki - wydłużenia czasu, w przypadku zamknięcia otworu (duża wartość przysłony np. f8, f16...) oraz skrócenia czasu, w przypadku otwarcia otworu (mała wartość przysłony np. f2.8, f4.5)!!!
Ustaw jak najniższe (50 – 100), żeby uzyskać jak najmniejsze szumy i największą jakość otrzymanych zdjęć (niskie ISO ma wpływ na wydłużenie czasu otwarcia migawki).
Nigdy nie podwyższaj ISO!
Zmieniaj ogniskową (potocznie zoom) żeby uchwycić w różny sposób zachód Słońca. Pamiętaj, że bardzo długie ogniskowe powodują, że Słońce będzie na zdjęciach duże - przy małych ogniskowych - małe.
Balans bieli ustaw ręcznie na cień (shade) lub zachmurzenie (cloudy). W ten sposób uzyskasz ocieplenie barw i ładny pomarańczowy kolor.
Najlepiej wybierz punktowy (jeśli masz do dyspozycji) kierując aparat na niebo w dość oddalonym miejscu od słońca, ale w planowanym kadrze. Innym rozwiązaniem może być wybór trybu matrycowego pomiaru światła i dokonanie korekty ekspozycji o około +1,3 nawet do +2EV. Taką korektę umożliwia praktycznie każdy aparat, często także te w smartfonach.
Ostrość najlepiej ustaw ręcznie na nieskończoność żeby otrzymać wyraźne kontury słońca i linię horyzontu. W przypadku fotografowania osób na tle zachodu Słońca ostrość ustaw na te osoby.
© iulianvalentin - Fotolia.com
Strona wykorzystuje pliki cookies do celów analitycznych. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Jeżeli nie chcesz, by strona zapisywała pliki cookies, zmień ustawienia przeglądarki.