Lepsze zdjęcia od zaraz, czyli mocne punkty zdjęć i reguła trójpodziału

Przeglądając zdjęcia w portalach społecznościowych można dojść do wniosku, że bardzo dużo osób w ogóle nie zwraca uwagi na to, w jaki sposób robi zdjęcia. Liczy się żeby było. Być może wynika to z niechęci do czasochłonnej nauki lub błędnej świadomości, że ładne zdjęcia mogą robić tylko profesjonaliści. Jeszcze gorzej, gdy myślimy, że posiadany aparat lub telefon komórkowy nie potrafi robić ładnych zdjęć.

Nie chcę powiedzieć, że po przeczytaniu tego artykułu wszyscy będą profesjonalistami, bo to nieprawda, ale z pewnością można podnieść estetykę robionych zdjęć nie wkładając w to wielkiego wysiłku. Dlatego chcę pokazać, że niezależnie od posiadanego aparatu fotograficznego, czy telefonu komórkowego, którym robimy zdjęcia, można w bardzo prosty sposób poprawić swoje zdjęcia i sprawić, że znajomi chętniej będą te zdjęcia oglądać i komentować.

Jest to niewielki fragment zasad fotografii i kompozycji, ale ma bardzo duży wpływ na odbiór zdjęć przez oglądających.

Kompozycja, przemyślany kadr i reguła trójpodziału

Od kompozycji zdjęcia zależy to, w jaki sposób inni będą je odbierać i czy zatrzymają się na chwilę przy zdjęciu. Zasad kompozycji jest kilka, ale wystarczy jak na początek ograniczymy się do dwóch podstawowych i zapomnimy o jednej, którą znają wszyscy, choć nie wszyscy o tym wiedzą.

Kompozycja centralna

Na poniższym "zdjęciu", białe linie wychodzące z narożników przecinają się na środku zdjęcia i wskazują miejsce centralne. Jest to najczęściej wybierany punkt, w którym staramy się umieścić wszystko, co fotografujemy. Od teraz proponuję zapomnieć o tym miejscu na zdjęciu, a w ramach rekompensaty pokażę kilka innych, znacznie ciekawszych miejsc.

Siatka trójpodziału, mocne punkty obrazu i kompozycja centralna. Prostokąt w środku zdjęcia, w którym nie umieszczamy istotnych elementów.

Powinniśmy mieć świadomość, że kompozycja centralna jest wykorzystywana w fotografii i jest poprawna. Sprawdza się jednak dobrze tylko w przypadku symetrycznych obrazów. Do zdjęć portretowych, krajobrazów, rodzinnych, pamiątkowych, wakacyjnych itp. nie powinniśmy z niej korzystać.

Reguła trójpodziału i mocne punkty zdjęcia

Na powyższym obrazku zaznaczyłem jeszcze cztery ciemne linie - dwie poziome i dwie pionowe. Pionowe linie umieszczone są w odległości 1/3 i 2/3 od lewej krawędzi. Natomiast poziome w odległości 1/3 i 2/3 od dolnej krawędzi. Te cztery linie dzielą nasz kadr na dziewięć równych prostokątów i tworzą miejsca na zdjęciu, które powinniśmy wykorzystać. Jest to reguła trójpodziału i jest najprostszym sposobem prawidłowej kompozycji.

Mocne punkty na zdjęciu, to punkty przecięcia się linii trójpodziału. Zaznaczyłem je ciemnymi kropkami. Zasada trójpodziału i mocne punkty, to najbardziej korzystne miejsca na zdjęciu.

Środkowy prostokąt utworzony przez linie trójpodziału i białe linie kompozycji centralnej tworzą kopertę. Tego miejsca na zdjęciu w ogóle nie powinniśmy brać pod uwagę podczas kadrowania. Powinny tam znajdować się takie części fotografowanej sceny, które nie mają dla nas żadnego znaczenia. Z kolei wszystko co jest głównym tematem zdjęcia powinno zostać umieszczone w okolicach linii trójpodziału i w mocnych punktach.

Bardzo dużo aparatów fotograficznych ma możliwość wyświetlania na ekranie siatki trójpodziału i z powodzeniem możemy ją wykorzystać. Po jakimś czasie taki sposób kadrowania zdjęć utrwali się i równie dobrze będziemy sobie radzić bez tych linii. Tym, którzy nie mają możliwości włączenia siatki pozostaje kadrować "na oko". Nie jest to trudne, ale ustalenie odpowiedniego kadru na początku z pewnością zajmie kilka sekund więcej.

Jak wykorzystać regułę trójpodziału i mocne punkty w praktyce

Mocne punkty i zasadę trójpodziału wykorzystujemy przy każdym rodzaju zdjęć, a także przy każdym formacie - pionowym, poziomym, kwadratowym. Ten ostatni najczęściej powstaje w wyniku kadrowania zdjęcia w komputerze lub w telefonie komórkowym i wykorzystywany jest na przykład przez Instagram. W przypadku kadrowania zdjęć w komputerze i w smartfonie obowiązuje taka sama zasada trójpodziału i mocnych punktów.

Gdy już mamy tyle informacji o trójpodziale i mocnych punktach, możemy zacząć podchodzić do fotografii w nowy sposób. Wyjaśnię jeszcze tylko, że nie musimy się ściśle trzymać linii trójpodziału i mocnych punktów. Dobrze jak w tych miejscach będziemy ustawiać istotne elementy zdjęcia, ale można też z powodzeniem wykorzystać okolice tych miejsc, przy czym zdecydowanie lepiej przesuwać się w stronę zewnętrzną niż do środka (do koperty).

Co i gdzie umieszczać na zdjęciu wykorzystując mocne punkty i regułę trójpodziału

Staramy się umieszczać linie horyzontu na jednej z poziomych linii trójpodziału lub jeszcze bliżej krawędzi zdjęcia. Jeżeli bardziej chcemy podkreślić charakter nieba, horyzont umieszczamy na dolnej linii. Gdy bardziej zależy nam na pokazaniu wody, czy lądu, umieszczamy go na górnej linii. Podobnie jest z innymi poziomymi krawędziami fotografowanych obiektów. Linie pionowe wykorzystujemy do umieszczania na nich osób, drzew i wszystkich innych pionowych przedmiotów. Podobnie jak przy liniach poziomych, nie musimy się ich kurczowo trzymać, ale jeżeli chcemy od nich się odsunąć, to staramy się przesuwać obiekty bliżej krawędzi zdjęcia niż w stronę środkowej koperty.

W mocnych punktach umieszczamy oczy (jedno), łodzie, balony, samochody, zakończenie podłużnych obiektów (molo nad morzem, komin, wierzchołek góry, latarnie morską). Jednym zdaniem wszystko to, co chcemy wyróżnić na zdjęciu i tworzy główny motyw. Oczywiście w wielu przypadkach można łączyć kilka z tych miejsc i wykorzystać je do poprawnej kompozycji zdjęcia. Dlatego w fotografii portretowej możemy umieścić jedno oko w mocnym punkcie, drugie na linii trójpodziału. Drzewo możemy ustawić na jednej z pionowych linii trójpodziału, a jego koronę w mocnym punkcie. Będąc nad morzem horyzont możemy umieścić na górnej linii trójpodziału, a w dolnym mocnym punkcie zdjęcia bawiące się na brzegu dziecko lub płynący statek. Albo w drugą stronę, gdy coś ciekawego dzieje się na niebie. Wtedy przesuwamy horyzont na dolną linię, a w górnym mocnym punkcie umieszczamy balon, mewę, piłkę. Horyzontu nigdy nie umieszczamy w środku kadru.

Odnośnie horyzontu jest jeszcze jedna ważna rzecz. Musimy się starać żeby horyzont był poziomo. Jeżeli przechyli się trochę w jedną ze stron, zdjęcie bardzo straci na efekcie końcowym i ostatecznie powinniśmy go "wyprostować" kadrując odpowiednio zdjęcie w programie graficznym.

Te wszystkie sztuczki będziemy mogli zrobić, jeżeli zaczniemy bardziej ruszać się z miejsca. Nie wystarczy stanąć obok koca na plaży, bo tak najłatwiej i pstrykać. W celu znalezienia kadru i zastosowania tych zasad często konieczne będzie przemieszczenie się może o kilka metrów w lewo, może będzie trzeba wejść na kilka schodów lub przykucnąć. Dopiero takie podejście pozwoli na dopasowanie się do tych reguł.

Zdjęcie dziewczyny na plaży i jego mocne punkty

Ponieważ właśnie zaczęło się lato i niedługo większość z nas uda się na wakacje, jako główne zdjęcie tematu wybrałem kadr z dziewczyną na plaży. Większość z nas wcześniej, czy później próbowała zmierzyć się z tego typu fotografią portretową. Dlatego postaram się w kilku słowach wypowiedzieć na temat kompozycji tego zdjęcia. Popatrzmy jeszcze raz na główne zdjęcie tego wpisu, ale tym razem z naniesioną siatką trójpodziału.

Oko dziewczyny i dłoń w mocnych punktach. Usta na linii, a ręka wzdłuż linii trójpodziału. Charakterystyczny kapelusz nad górną linią.

Przede wszystkim, zgodnie z tym co napisałem wyżej, dziewczyna nie jest umieszczona w centrum kadru. To miejsce traktujemy bardzo lekceważąco. Fotograf zdecydował się na przesunięcie głównego motywu w lewą stronę, przez co cała postać została umieszczona na jednej z pionowych linii trójpodziału. Prawe oko dziewczyny jest umieszczone dokładnie w górnym lewym mocnym punkcie, czyli na przecięciu się dwóch linii tworzących trójpodział. Jest to bardzo dobry wybór dla takiego wąskiego kadru. Ponieważ dziewczyna ma lekko przechyloną głowę, drugie oko znajduje się delikatnie poniżej górnej (poziomej) linii trójpodziału, a bardzo szczery uśmiech, którym obdarowała fotografa, znalazł się przez to na lewej (pionowej) linii. Takie umieszczenie twarzy w kadrze jest bardzo mocnym punktem zdjęcia. Jednak na tym zdjęciu mamy jeszcze coś, co podkreślił fotograf. Lewa ręka dziewczyny umieszczona jest pionowo, blisko pionowej linii trójpodziału, ale delikatnie na zewnątrz od niej (poza kopertą). Natomiast dłoń trzymająca kapelusz znajduje się w drugim górnym mocnym punkcie. Choć horyzont tutaj jest bardzo rozmyty, to łatwo możemy zauważyć, że znalazł się na górnej linii trójpodziału. Charakterystyczny i mocno rzucający się w oczy kapelusz plażowy znajduje się w górnej części zdjęcia - nad górną linią. Tym sposobem praktycznie wszystkie istotne elementy zdjęcia zostały rozmieszczone w mocnych punktach, na liniach trójpodziału lub za nimi, w stronę krawędzi zdjęcia. Sam środek zdjęcia stał się nieistotny.

Pomijając w tym miejscu urodę dziewczyny, która jednym może się podobać innym niekoniecznie (?), już samo zdjęcie zatrzymuje nas na chwilę i przenosi w podobny klimat gorącego lata i wody. Z pewnością jest to zamierzony efekt jaki chciał osiągnąć fotograf, gdyż nic na tym zdjęciu nie wydaje się przypadkowe. Sam kadr jest bardzo czysty i nie znalazło się tutaj nic, co mogłoby odwracać nas od głównego motywu. Na to też powinniśmy zwracać uwagę podczas fotografowania.

W celu lepszego zobrazowania tematu zamieszczam jeszcze kilka innych przykładów z wykorzystaniem tej zasady fotografowania. Na wszystkich zdjęciach umieściłem te same linie trójpodziału oraz zaznaczyłem mocne punkty i kompozycję centralną wraz z kopertą, w której nie umieszczamy nic istotnego.

Prosta kompozycja z wykorzystaniem mocnych punktów i linii trójpodziału. Dobrze jest umieszczać podłużne elementy wychodzące z narożnika zdjęcia, które kończą się w mocnym punkcie.
Nos psa znalazł się w mocnym punkcie, a oczy blisko nich, ale nieco nad górną linią trójpodziału.
Głowa wielbłąda i siodło na tym zdjęciu zostały umieszczone w mocnych punktach.
Dwie mijające się łodzie w okolicy mocnych punktów. Linia rzeki umieszczona jest na górnej linii trójpodziału,

 

 

© Alliance - Fotolia.com
Robert Kramer

Disqus Comments Loading...
Autor
Robert Kramer